سازمان های شبدری(shamrock organizations)

مقدمه
چارلز هندى پیش بینى مى کند که سازمانهاى آینده سازمانهاى شبدرى Shamrock Organizations خواهند بود.
این سازمانها پیش از آنکه واجد جنبه هاى فیزیکى باشند بیشتر سازمانى مجازى Virtual Organization خواهند بود.

ساختار سازمانهاى شبدرى کاملا متفاوت از سازمانهاى سنتى مى باشد. تعداد لایه هاى مدیریت در سازمانهاى شبدرى کاهش پیدا مى کند، مدیریت به جاى اینکه مظهر و نماد یک طبقه تشریفاتى و بالا در سازمان باشد، بیشتر یک فعالیت حرفه اى خواهد بود و در این عصر (عصر سنت گریزى) حتى شرکتهاى تولیدى، تبدیل به یک سرى موسسات زنجیره اى مى شوند و تعدادى شرکت خدماتى به عنوان واسطه، مصرف کننده را به تأمین کننده مواد اولیه متصل مى نمایند.

فلسفه نامگذاری سازمان شبدری
چارلز هندى می گوید: شبدر نشان ملی ایرلند و گیاه کوچکی است که به هریک از ساقه هایش سه برگ چسبیده است. من آن را بــــه گونه ای نمادین به کار می گیرم تا این نکته را روشن سازم که سازمان امروزی از سه گروه مختلف مردم تشکیل شده است، گروههایی که انتظارات متفاوتی دارند و شیوه مدیریت بر آنها فرق می کند. اکنون بجای یک نیروی کار، سه نیروی کار وجود دارد که میزان تعهد هریک به سازمان متفاوت است.

سازمانهاى شبدرى چارلز هندى از سه نیروی کار ( سه جزء مهم ) تشکیل شده اند:
1-هسته حرفه اى ( Professional Core ) :
نخستین برگ شبدر کارکنان اصلی سازمان هستند که هسته متخصص نامیده می شوند زیرا آنها افرادی باصلاحیت، حرفه اى و با تخصص هاى بالا در زمینه فنى و دانش مدیریت هستند.

این گروه اشخاص با در اختیار داشتن اطلاعات حساس و دانش خاصى که سازمان را از رقباى آن متمایز مى سازد، برای سازمان ضروری اند و رکن اصلى سازمان مى باشند. اگر آنها را از دست بدهید سازمان را از دست داده اید. آنها خود را به نوعی شریک شرکت می دانند و می خواهنـد به آنها به چشم یک همکار نگاه کنند نه زیردست. از اینرو نمی توان به آنها امر و نهی کرد و گفت چه کار بکنند. جایگزینى این افراد تقریبا غیر ممکن است و معمولا سازمانها به این اعضاى خود حقوق و مزایاى چشمگیرى مى پردازند.

2-مقاطعه کارى و پیمانکارى ها ( Subcontracting ):
دومین برگ شبدر پیمانکاران ( شرکتهایی ) هستند که با سازمان قرارداد می بنـدند و در ازای دریافت حق الزحمه بسیاری از کارها و خدمات سازمان را انجام می دهند. سازمان شبدری اگر خرد بر آن حاکم باشد برای کارهای خسته کننده قرارداد می بندد و در ازای اخذ نتیجه، حق الزحمه می پردازد. یعنی کار به کسانی واگذار می شود که در آن به نوعی تخصص رسیده اند و به لحاظ نظری باید بتوانند آن را بهتر و با هزینه ای کمتر انجام دهند.

3-تأمین نیرو از خارج ( Out – Sourcing ):
سومین برگ شبدر، نیروی کار انعطاف پذیر شامل نیروهاى قراردادى، پاره وقتها، نیمه وقتها، کارگران موقتى و فصلى و همه کسانى که به صورت پروژه اى براى سازمان کار مى کنند، هستند که در دورانهـای اوج کار برای رفع نیاز سازمان استفاده می شوند. نیروی کار انعطاف پذیر هیچ گاه تعهد یا بلندپروازی کارکنان هسته ای را نخواهند داشت. آنها خواهان دریافت حقوق و برخورداری از شرایطی آبرومندانه و برخورد مناسب و همراهانی خوب هستند.

اداره سازمان شبدری از نظر چارلز هندی:
سازمان شبدری به ظاهر منطقی است اما منطقی بودن لزوماً به معنای آسان بودن نیست.
هریک از برگهای شبدر باید به گونه ای متفاوت سازماندهی شود و در عین حال بخشی از کل سازمان باشد.
هسته سازمان افراد باهوش هستند. این افراد خود را حرفه ای می دانند که به راحتی بین سازمانها جابجا می شوند، بنابراین باآنها باید به صورت حرفه ای برخورد شود.
نیروی کار انعطاف پذیر نیز باید جدی گرفته شوند زیرا آنها بیشتر به یک شغل و گروه کاری متعهدند تا به مقام یا سازمان.
پیمانکاران نیز حق الزحمه دریافت می کنند نه حقوق. بنابراین، سازمان می تواند کنترل خود را فقط از طریق بررسی نتایج اعمال کند و نه از طریق بررسی روشها.