طبقه بندی مشاغل و اهمیت تحلیل شغل

فردی را در نظر بگیرید که در واحد خدمات پس از فروش یک شرکت تولید لوازم خانگی فعالیت می کند کار او این است که وقتی

مشتریان محصولات خود را برای خدمات گارانتی می آورند، برگه ی گارانتی را می گیرد.

تاریخ گارانتی را چک می کند و اگر هنوز محصول در دوره ی گارانتی خود بود، برگه ی درخواست خدمت را مهر میکند و مشتری را برای طی کردن فرایند دریافت خدمات گارانتی، به اتاق یا باجه ی مجاور هدایت می کند.

می توان حدس زد که چنین کسی پس از چند سال، به ماشین مهر کردن برگه ها تبدیل می شود و تصویر محیط کار در ذهن او، به ساعت زدن ورود و خروج و پر کردن موردی برگه ی مرخصی و احتمالا چک کردن ساعت واریز حقوق ماهیانه به حسابش محدود می شود.

ممکن است با خود بگویید که چنین داستانی، بیشتر شبیه عصر جدید چارلی چاپلین است و جز در سازمان های بروکراتیک دولتی و کارخانه ها و محیط های کار سنتی، کمتر می توان نمونه های چنین شغل هایی را مشاهده کرد.

در شرکتی که خدمات طراحی سایت ارائه می کند، ممکن است طراح سایت صرفا پس از عقد قرارداد و برگزاری جلسات

اولیه با مشتری، از وجود پروژه مطلع شود و پس از تحویل پرژوه هم، ارتباط مستقیم او با کارفرما قطع یا محدود شود.

یک شرکت مشاوره مدیریت را در نظر بگیرید که یکی از فعالیت هایش، تهیه طرح توجیهی برای توسعه ی محصول یا بازار

است. کارشناس یا کارشناسانی که مسئول تهیه و تدوین این طرح ها  هستند، ممکن است هرگز در جلسات مدیران

ارشد حضور نداشته باشند یا طرح شان، به عنوان بخشی از یک طرح بزرگ تر به کارفرما ارائه شود و در نهایت، متوجه

نشوند که نتیجه ی تدوین این طرح چه بوده است .

شغل هایی که تا این جا مطرح شدند ، ظاهرا" متفاوت هستند. اما ویژگی مشترکی دارند:

این شغل ها را نمی توان برای مدت طولانی دوست داشت و معمولا " پس از مدتی ، به یک فعالیت خسته کننده و

فرساینده تبدیل  می شوند. شغل هایی که ارزش شان صرفا" می تواند به مشغول بودن یا درآمدشان باشد و حتی اگر در

کوتاه مدت ، رابطه ی فرد شاغل با این نوع شغل ها کمرنگ می شود و شاید فرد ، هر لحظه در انتظار فرصتی باشد تا

بتواند موقعیت شغلی تازه ای را بیابد و تجربه  کند.

سوالی که در مدیریت منابع انسانی به آن پرداخته می شود این است که"آیا می توان شغل ها را به شکلی طراحی کرد

که برای افراد شاغل ، مطلوب تر باشند؟

 

اهمیت تحلیل شغل:

1- هدف از طراحی شغل چیست؟

از نخستین اهدافی که برای طراحی شغل در نظر گرفته شد، افزایش رضایت شغلی و نیز افزایش تعهد کاری بود. یعنی چه باید کرد تا رضایت و تعهد کسانی که در یک مجموعه کار می کنند ، افزایش پیدا کند به تدریج، هدف طراحی شغل شفاف تر شد و می توان  گفت که اغلب چهار هدف اصلی برای آن وجود دارد:

انگیزش، رضایت شغلی، عملکرد و فرسودگی شغلی

2- مرحله دوم تجزیه و تحلیل شغل چیست؟

ساده ترین تعریف تجزیه و تحلیل شغل که در اغلب کتاب های مدیریت منابع انسانی می خوانیم چنین است : " تجزیه و تحلیل"

شغل یک فرایند سیستماتیک برای گردآوری و تحلیل اطلاعات مربوط به یک شغل است.

3- مرحله سوم تعریف جامع تر از تحلیل شغل چیست؟

وظایف هر شغل و فرایند های کاری مرتبط با آن شغل اطلاعات مربوط به رفتارها در هر شغل مانند تصمیم گیری ها، سطوح دسترسی، ارتباطات، نظارت ها و اطلاعاتی که باید توسط فرد شاغل در آن شغل پردازش شوند تعامل و رفتارهایی که در هر شغل یا ابزار، مواد، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز است.

4- مرحله چهارم فهرست شرح شغل و شرایط احراز شغل چیست؟

اگر تجزیه و تحلیل شغل را دقیق انجام داده باشیم و شایستگی های مورد نیاز شغل را به درستی تشخیص داده باشیم، عملا" تنظیم فهرست شرح شغل و شرایط احراز شغل، به سادگی تهیه یک گزارش خواهد بود. گزارشی که براساس آن  می توان برگزاری جلسات گزینش، استخدام، مدیریت عملکرد کارکنان، برنامه ریزی برای آموزش، بسته جبران خدمت را پایه گذاری کرد.