انواع عشق از دیدگاه علمی
عشق مفهومی انتزاعی است و
بدون شک تعریف آن با استفاده از واژهها یکی از دشوارترین کارهاست. این
درحالی است که حتی درباب ماهیت عشق هیچ نظریه مشترک و عموماً پذیرفته
شدهای وجود ندارد. همیشه در زمینه عشق ابهام و سردرگمیهایی وجود داشته
است. ازجمله عمدهترین نظریههای عشق توسط رابرت جی استرنبرگ ارائه شده
است. در سال ۱۹۸۷ استرنبرگ نظریهای ارائه داد که در آن عشق را به شکل یک
مثلث تصور کرد. او میگوید که عشق مرکب ازسه مولفه است: صمیمیت، شور و شوق
(شهوت) و تصمیم/تعهد.
مولفه اول عشق: صمیمیت
هرچند این اصطلاح به
تنهایی چندین معنی دارد، استرنبرگ آن را به عنوان احساساتی که نشانه نزدیک
بودن است، در نظر گرفت. بنابراین صمیمیت جوهره عشق را تشکیل میدهد. صمیمیت
عبارت است از احساس محبت و اظهار آن، علاقه، مراقبت، مسئولیت، همدلی و
غمخواری نسبت به فردی که شخص او را دوست دارد. صمیمیت جنبه هیجانی و عاطفی
دارد و نوعی احساس گرمی، محبت، نزدیکی، مرتبط بودن و در قید و بند طرف
مقابل بودن در فرد ایجاد میکند.
مولفه دوم عشق: شور و شوق (شهوت)
دومین
مولفه شامل شور و اشتیاق که مبتنی بر انگیزشهای شهوانی و جذابیتهای
جسمانی است و شامل اشتغالات ذهنی مثبت نسبت به معشوق است. این بعد جنبه
انگیزشی دارد.
مولفه سوم عشق: تصمیم/تعهد
این مولفه شامل تصمیمهای
خودآگاهانه و غیر خودآگاهانهای میشود که فرد برای دوست داشتن دیگری اتخاذ
و خود را متعهد به حفظ آن میکند. این حالت جنبه شناختی دارد و در
بردارنده تصمیم کوتاه مدت و بلندمدت برای دوست داشتن و مراقبت از معشوق
است. این بعد تصمیم گرفتن برای تعهد داشتن، حفظ و نگهداری از معشوق و رابطه
طولانی مدت با اوست. این جزء شامل تصمیم گیری در این باره است که فقط با
یک نفر باشد و شریک دیگری برای خود انتخاب نکند و این ارتباط را مهمتر از
ارتباط با هر فرد دیگری تلقی کنیم.
با ارزیابی شدت نسبی سه عنصر عشق به
یکی از عناوین عشق که در پایین به آنها اشاره شده میرسیم که به شما کمک
میکند تا بدانید که معشوق خود را چقدر دوست دارید.
۲. همدلی: این
احساس زمانی دست می دهد که هوس و تعهد به مقدار کم حضور داشته باشند . اما
صمیمیت در حد بالایی باشد. در واقع میتوان گفت که این احساس رامعمولا در
مورد دوستان صمیمی داریم.
۳. وسوسه یا شور و شوق: از ویژگی های روابطی است که در آنها هوس شدید است اما صمیمیت و تعهد در سطح ضعیفی قرار دارند.
۴. عشق خالی: زمانی احساس می شود که تعهد قوی باشد اما هوس و صمیمیت در سطح پایینی قرار گیرند.
۵. عشق رمانتیک: هوس و صمیمیت شدید است اما به اندازه کافی زندگی مشترک یا تجربه مشترک ندارند تا متقابلا احساس تعهد کنند.
۶. عشق عاطفی: صمیمیت و تعهد شدید است اما هوس ضعیف.
۷.
عشق ساده لوحانه: هوس و تعهد بالاست اما صمیمیت ضعیف است. در زوجهایی دیده
می شود که یک عنصر مشترک قوی دارند و به همین دلیل تصمیممی گیرند ازدواج
کنند حتی اگر یکدیگر را نشناسند. آنها گاهی هم احساس می کنند همدیگر را
دوست ندارند.
۸. عشق آرمانی: این عشق کامل سه عنصر را به طور
سخاوتمندانه در خود دارد.